Er mwyn gwylio’r fideo gydag is-deitlau / cyfieithiad, cliciwch y botwm is-deitlau ar y fideo YouTube.
Artistiaid
Mae Grug Muse yn fardd, golygydd ac ymchwilydd. Mae’n un o sylfaenwyr a golygyddion cylchgrawn Y Stamp ac fe gyhoeddwyd ei chyfrol gyntaf, Ar Ddisberod, gyda Barddas yn 2017. Mae hi’n un o breswylwyr Ulysses Shelter 2020, ac yn ddeilydd Ysgoloriaeth Awdur Llenyddiaeth Cymru 2020. Mae ei gwaith wedi ei gyhoeddi mewn cyhoeddiadau yn cynnwys O’r Pedwar Gwynt, Barddas, Poetry Wales, Panorama: the journal of intelligent travel ac eraill. Roedd yn un o Awduron wrth eu Gwaith Gŵyl y Gelli 2018-19, ac fe enillodd y gadair yn Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd yn 2013, a chadair yr Eisteddfod Ryng-golegol yn 2019. Mae’n gweithio ar hyn o bryd ar brosiect doethurol ym Mhrifysgol Abertawe, dan nawdd y Ganolfan yr AHRC ar gyfer Ymchwil Doethurol mewn Astudiaethau Celtaidd.
Mae Shakeera Ahmun yn artist dawns llawrydd o Gaerdydd. Caiff ei hysbrydoli gan gerddoriaeth a’r arliw rhythmic hwnnw sy’n ei gyrru’n gorfforol ac yn parhau I liwio ac ysbrydoli iaith ei symudiadau. Bu hefyd yn gweithio gyda theatr corfforol yn ddiweddar, a gafodd effaith gadarnhaol sylwedddol ar ei chrefft.
Y Gerdd
cyswllt/datgyswllt
Maen nhw’n trio hedfan barcud.
Ei lansio’n uchel, ei ddwylo’n dynn
am ei dwylo bychan. Llinynnau’n tynnu,
y sgwaryn bach yn saethu fyny cyn plymio
nôl i’r traeth. Mae’n gwrthod cydio.
Maen nhw’n ôl y barcud a thrio eto.
Ei bochau’n cochi. Does dim yn tycio.
Ac ar y dŵr mae bwi’n nofio,
hwnnw hefyd ynghlwm wrth rywbeth,
yn tynnu ar raff. Mae’r gwynt
yn chwipio’r dillad ar y lein, y ceblau trydan.
Dwi’n meddwl am rubanau’r hen gaséts
dynnais unwaith o’r riliau a’u taenu’n
wymon tywyll dros y tŷ. Dwi’n
dychmygu’r ceblau’n llacio, dychmygu’r bwi
yn datod ei holl glymau un min nos
a thorri’n rhydd.
Mae’r ferch yn dal i drio, ei thalcen
yn grych o ganolbwyntio, dwylo dad
yn dal ei phenelin. Mae mam yn lansio’r
barcud. Mae’r gwynt yn cydio. Y tri
yn sefyll yno’n gwylio’i hediad llyfn,
y ferch yn llywio, plwc i’r chwith,
addasu’r tensiwn, ac yna’n
gadael fynd.
//
attachment/detachment
They’re trying to fly a kite.
Launching it high, his hands tight
on her small hands. Line’s pull,
the small square shoots up before plummeting
back to the beach. It won’t catch.
They fetch the kite and try again.
Her cheeks get redder. Nothing works.
On the water, a buoy swims,
it is also tied to something,
is pulling on a rope. The wind
whips the clothes on the line, the electric cables.
I think of the ribbons of the old cassettes
that I pulled one time from their reels and spread them
like dark seaweed around the house. I
imagine the cables loosening, imagine the buoy
untying all its knots one evening
and breaking free.
The girl is still trying, her forehead
in a crease of concentration, dad’s hands
holding her elbow. Mam launches
the kite. The wind catches it. The three
stand there watching its smooth flight,
the girl steering, pluck to the left,
adjusting the tension, and then
letting go.