Bardd Cenedlaethol Cymru

Mae Bardd Cenedlaethol Cymru yn lysgennad diwylliannol ac yn rôl sy’n anrhydeddu rhai o’n hawduron mwyaf arloesol ac uchel eu parch. Mae’r Bardd Cenedlaethol yn cynrychioli’r ysgrifennu gorau o Gymru ar lwyfan cenedlaethol a rhyngwladol, trwy arwain ymgyrchoedd yng Nghymru a pherfformio mewn digwyddiadau a gwyliau i godi proffil llenyddiaeth a llenorion o Gymru.

Y Bardd Cenedlaethol presennol yw Ifor ap Glyn. Yn ystod ei gyfnod yn y rôl, mae Ifor wedi camu ar lwyfannau amrywiol ar draws y byd gan berfformio mewn gwyliau a digwyddiadau, o Fôn i Fynwy, o Tsieina i Wlad Pwyl ac o Gamerŵn i Iwerddon.

Mae wedi ei gomisiynu i ysgrifennu cerddi a rhyddiaith i nodi sawl achlysur dros y blynyddoedd diwethaf, gan gynnwys: nodi 50 mlynedd ers trychineb Aberfan; Blwyddyn Ryngwladol Ieithoedd Brodorol UNESCO 2019; 20 mlynedd o ddatganoli yng Nghymru; apeliadau cymdeithasol, penblwyddi ac uchafbwyntiau pêl-droed amrywiol.

Mae Ifor wedi cyfrannu’n helaeth i nifer o brosiectau ledled Cymru ac yn rhyngwladol, gan eirioli dros bŵer llenyddiaeth i wella bywydau. Mae’r rhain yn cynnwys Cofi Armi, Ffrindiau Darllen, Estyn yn Ddistaw, Hen Wlad fy Nhadau, a Cofio’r Cau.

Cliciwch yma i ddarllen cerddi comisiwn Bardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn.

Am Ifor ap Glyn:

Wedi’i eni a’i fagu yn un o Gymry Llundain, mae Ifor ap Glyn yn fardd, cyflwynydd, cyfarwyddwr ac yn gynhyrchydd sydd wedi ennill nifer helaeth o wobrau yn y meysydd amrywiol hyn. Mae’n Brifardd sydd wedi ennill Coron yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith – y tro cyntaf yn 1999 ac yn fwyaf diweddar yn Eisteddfod Genedlaethol Sir Ddinbych a’r Cyffiniau 2013. Ifor oedd Bardd Plant Cymru rhwng 2008 – 2009.

Mae Ifor yn byw yng Nghaernarfon ac yn gweithio i Cwmni Da – cwmni cynhyrchu teledu a ffilm annibynnol y bu’n rhan o’i sefydlu. Mae wedi ennill sawl gwobr BAFTA Cymru am ei waith gan gynnwys y cyfresi Lleisiau’r Rhyfel Mawr a Popeth yn Gymraeg.

“Dros y tair blynedd ddiwethaf mae wedi bod yn fraint cael ymateb i amrywiaeth eang o ddigwyddiadau yn y calendr cenedlaethol, yn llon ac yn lleddf, gan geisio cyrraedd cynulleidfaoedd newydd yng Nghymru a thu hwnt. Yn ystod y tair blynedd nesaf, dwi’n edrych ymlaen at yr her o ddatblygu ymhellach rhai o’r partneriaethau sydd wedi cychwyn yn barod, a hyrwyddo dwy lenyddiaeth ein gwlad gorau fedra’i!”

– Bardd Cenedlaethol Cymru, Ifor ap Glyn

“Rydyn ni’n wlad lle mae geiriau a thelynegiaeth yn mynd law yn llaw ac mae rôl Bardd Cenedlaethol Cymru yn dyst i’r pwysigrwydd rydyn ni’n ei roi ar iaith. Boed ar y dudalen neu ar y llwyfan, bu Ifor ap Glyn yn ein gwefreiddio a’n hysbrydoli drwy ei rôl, ond hefyd yn ymateb i’r byd o’n cwmpas a’i adlewyrchu, gan ein helpu i wneud synnwyr ohono.”

– Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford

Sefydlwyd menter Bardd Cenedlaethol Cymru yn 2005, a’r Bardd Cenedlaethol cyntaf oedd Gwyneth Lewis, a dilynwyd hi gan Gwyn Thomas yn 2006. Datblygwyd y swydd ymhellach gan Gillian Clarke a benodwyd yn 2008. Yn ystod ei chyfnod fel Bardd Cenedlaethol perfformiodd Gillian Clarke o flaen degau o filoedd o bobl ledled y byd, yn ogystal ag ennill nifer o gomisiynau a phreswylfeydd nodedig. Penodwyd Ifor ap Glyn i’r rôl yn 2015.