Er mwyn gwylio’r fideo gydag is-deitlau / cyfieithiad, cliciwch y botwm is-deitlau ar y fideo YouTube.
Artistiaid
Derbyniodd casgliad cyntaf Jonathan Edwards, My Family and Other Superheroes (Seren, 2014), Wobr Barddoniaeth Costa a Gwobr Dewis y Bobl Llyfr y Flwyddyn Cymru. Roedd ar restr fer Gwobr Casgliad Cyntaf Fenton Aldeburgh. Derbyniodd ei ail gasgliad, Gen (Seren, 2018), Wobr Dewis y Bobl Llyfr y Flwyddyn Cymru, ac yn 2019 roedd ei gerdd am Newport Bridge ar y rhestr fer ar gyfer y wobr Forward Prize ar gyfer y Gerdd Sengl Orau. Mae’n byw yn Crosskeys, De Cymru.
Mae Eeva-Maria Mutka yn berfformiwr, gwneuthurwr ac artist dawns cymunedol o’r Ffindir. Hyfforddodd i ddechrau yn LAMDA 1989-92, ac ers hynny mae hi wedi parhau â’i datblygiad proffesiynol mewn dawns, symud somatig ac arferion sy’n seiliedig ar ymwybyddiaeth ofalgar. Ers y 1990au mae hi wedi bod yn perfformio’n rhyngwladol mewn theatr ddawns a ffilm, gweithiau ffurf safle penodol a thraws-gelf, sinema a theledu. Yn 2020 cafodd E-M y cyfle i ddatblygu ei Chelf Symud ei hun, gyda chefnogaeth Groundwork Pro ac ACW. Gwaith perfformio cyfredol: Pneuma gan Miranda Tufnell, Sylvia Hallett a David Ward, North-Hidden Behind Darkness gyda Gaby Agis a Lady of the Lake gyda Michael Harvey. Ynghyd ag Andy Paget creodd yr encil greadigol wledig p e n p y n f a r c h a’r rhaglen weithdai ‘this is somatic’ . www.eevamariamutka.com
Y Gerdd
Paper roll
Homage to Jack Kerouac
Fingers on paper
The tip-tap of fingers
The crackle of paper
The muzak of birdsong
Day coming in through the world, through the window,
sparks flying in through a hole in the morning
Once, in a room,
a man ran his fingers over the letters
The paper that stretched from here to next Thursday,
full with the sounds that he hadn’t made up yet
The man in training to become a hero,
wiping his brow and flinging an arm out,
smashing an s down to make of this moment
something
Roll up the past, roll up the future
till one’s small enough to fit into this cupboard
and carry the other out in your knapsack
and smuggle it somewhere, over a border
Once, in a room, a man at a table
in the same time as the world through the window
and all of his past was stretched out before him
He tip-taps the words on the sides of his thinking
What do you hide when you hide behind paper?
What do you step on when you step on something?
This is the crinkle-crackle of paper,
sparks coming in through an eye or a lughole
Once, in a room,
a man just going, when where’s a direction
This is the sound of his tip-tapping thinking
This is the sound of his hand-me-down breathing
It megaphones here
and out in the world there’s a hole in the morning
and out in the world there’s a backfiring now
Jonathan Edwards
//
Rholyn papur
Teyrnged i Jack Kerouac
Bysedd ar bapur
Tip-tap y bysedd
Clindarddach y papur
Muzak cân yr adar
Daw’r dydd i mewn drwy’r byd, drwy’r ffenest,
gwreichion yn hedfan drwy dwll yn y bore
Unwaith, mewn ’stafell,
byseddai dyn lythrennau
A’r papur yn ymestyn o fan hyn i ddydd Iau nesa,
â’i lond o’r seiniau roedd heb eto’u creu
Dyn dan hyfforddiant i fod yn arwr,
yn sychu’i dalcen, yn sythu’i fraich yn wyllt,
yn pwnio’r ‘r’ i wneud rhywbeth
o’r ennyd hwn
Rholiwch y gorffennol, rholiwch y dyfodol
nes bod y naill yn gallu ffitio i’r cwpwrdd hwn
a bod modd cario’r llall yn dy sgrepan
a’i smyglo dros y ffin i rywle
Un tro, mewn ’stafell, bu dyn wrth fwrdd
yn gyfamserol â’r byd drwy’r ffenest
a’i orffennol i gyd yn gynfas o’i flaen
Dyma fo’n tipian geiriau ar ymylon y meddwl
Beth ŷch chi’n celu wrth guddio mewn papur?
Beth ŷch chi’n sathru wrth droedio unrhywbeth?
Dyma glindarddach papur yn crychu,
gwreichion yn dod mewn drwy’r lygad neu’r glust
Un tro, mewn ’stafell,
dyn ar gychwyn, a ble? yn nod iddo
Dyma sŵn tipian ei feddwl yn troi
Dyma sŵn ei anadlu ail-law
Mae’n diasbedain yma
a draw’n y byd mawr, mae ’na dwll yn y bore
draw’n y byd mawr, mae’na rwan sy’n tanio ar dri