Dewislen
English
Cysylltwch

Edward Thomas: Ddoe a Heddiw 

Gydag Ysgol Uwchradd Fitzalan, dan arweiniad Jafar Iqbal, mewn partneriaeth â Phrifysgol Caerdydd.

Roedd Edward Thomas eisoes yn feirniad llenyddol uchel eu barch cyn dyfod hefyd yn un o feirdd rhyfel mwyaf clodwiw ei genhedlaeth. Ysgrifennai’n delynegol am bynciau megis gwrthdaro, iselder a natur, ond ni chafodd gyfle i brofi’n llwyddiant hwn gan iddo farw’n ifanc.

Gan ddefnyddio archifau a gedwir ym Mhrifysgol Caerdydd, bu’r beirniad Jafar Iqbal a myfyrwyr o Ysgol Uwchradd Fitzalan yn archwilio bywyd a gwaith Thomas cyn cymharu â gweithiau artistiaid megis Johnny Cash, Cat Stevens, U2 a OneRepublic, ac ysgrifennu eu herthyglau eu hunain am eu gwaith.

Bu’r disgyblion yn cyflwyno rhai o’r gweithiau a grëwyd yn y gweithdy yn nigwyddiad Estyn yn Ddistaw.

Mae Jafar Iqbal yn feirniad celfyddydol ac yn Olygydd Cysylltiol gyda Wales Arts Review. Mae wedi cyfrannu at gyhoeddiadau megis The Stage a Whats On Stage. Er ei fod yn arbenigo mewn beirniadaeth theatr, mae wedi ysgrifennu erthyglau ar ffurfiau eraill megis cerddoriaeth, llenyddiaeth, a beirniadaethau ar dirwedd celfyddydol Cymru yn gyffredinol. Mae Jafar wedi bod yn aelod o baneli trafod ar gyfer y BBC a Gŵyl Lyfrau Caerdydd, ac wedi cynnal gweithdai ar ran y National Theatre a Wales Arts Review. Mae hefyd yn awdur a pherfformiwr proffesiynol.

Mae Ysgol Uwchradd Fitzalan yn ysgol gyfun gymunedol sydd wedi ei leoli yn ardal Lecwydd, Caerdydd. Mae Fitzalan yn enwog am ei safonau uchel, ymrwymiad at ddysg ac ysbryd cymunedol. Mae gan Fitzalan gwricwlwm hyblyg, heriol ac unigol sy’n hyrwyddo llesiant, creadigrwydd ac uchelgais ym mhob un o’r disgyblion.

Casgliadau ac Archifau Arbennig Prifysgol Caerdydd: Ysgrifennodd Edward Thomas, y bardd a’r beirniad, yn onest iawn am ei brofiad o ryfel – gan siarad yn agored iawn am iechyd meddwl a gwrywdod. Cedwir ei waith a’i lythyrau yn Archifau a Chasgliadau Arbennig Prifysgol Caerdydd, sydd ar agor i bawb.

Yn ogystal ag archif Edward Thomas, mae ACAPC yn gartref i archifau personol nifer o ffigyrau llenyddol, llyfrau prin a chasgliadau helaeth o ddeunydd sy’n ymwneud â hanes a diwylliant Cymru.

 

Archwilio Rhyfel a Heddwch

gydag Ysgol Calon Cymru, dan arweiniad Rufus Mufasa ac Elan Grug Muse

Nod y cynllun hwn oedd archwilio beth yw gwir ystyr rhyfel, sut y mae wedi newid a gofyn a fyddwn ni byth yn gweld heddwch?

Gan archwilio Y Gododdin a Canu Heledd, a thestunau mewn ffurfiau amrywiol, cafodd y disgyblion gyfle i edrych ar y berthynas rhwng celf a gwrthdaro.

Yn ystod digwyddiad Estyn yn Ddistaw, bu’r disgyblion yn arddangos eu gwaith mewn perfformiad amlffurf oedd yn cyfleu safbwyntiau cyfoes o’r sefyllfa bresennol gan y bobl bwysicaf oll – ein hieuenctid.

Mae’r actifydd llenyddol Rufus Mufasa yn artist cyfranogi arloesol sy’n hyrwyddo addysg hip-hop a datblygiadau barddonol sy’n hygyrch i bawb. Fel awdur caneuon, rapiwr a pherfformiwr, gydag MA mewn sgriptio, fe gyhoeddodd Rufus albwm yn ddiweddar o’r enw Fur Coats from the Lion’s Den, a ystyrir yn uchafbwynt diwylliannol gan feirniaid yng Nghymru a thu hwnt.

Daw Elan Grug Muse yn wreiddiol o Ddyffryn Nantlle, ond mae hi ar hyn o bryd yn fyfyrwraig PhD yn adran y Gymraeg Prifysgol Abertawe. Mae hi’n ymchwilio i lenyddiaeth deithio Gymraeg wedi sgwennu am America Ladin, ac yn cael ei hariannu gan Ganolfan Hyfforddiant Doethurol mewn Astudiaethau Celtaidd yr AHRC.

Mae hi’n fardd a llenor, a cyhoeddwyd cyfrol o’i gwaith – Ar Ddisberod – gan gyhoeddiadau Barddas yn 2017.  Mae hi’n gyd-olygydd i gylchgrawn Y Stamp, ac yn un o aelodau diweddara Bragdy’r Beirdd Caerdydd. Mae ei hysgrifau a’i cherddi i’w gweld yn gyson mewn cyhoeddiadau fel O’r Pedwar Gwynt, Poetry Wales, Barddas, a Panorama.

Mae Ysgol Calon Cymru yn ysgol uwchradd dwy ffrwd gyda champws yn Llanfair-ym-Muallt ac yn Llandrindod. Agorodd yr ysgol ei drysau am y tro cyntaf ym mis Medi 2018.

Nôl i Estyn yn Ddistaw